Een Klinker Door Je Raam

Mijn lievelings stripplaatje is er èèn van Dan Piraro. En o, wat is het simple! Je ziet drie mensen in een huiskamer, een raam aan diggelen, wat glasscherven en een baksteen met daaraan een stukje papier. De gezichten van de personages is èèn en al vrolijkheid en de dialoog gaat als volgt:

[glimlachende man die naar de steen wijst]
 Iemand heeft een briefje naar binnen gegooid!

[vrouw die zich bukt om de steen op te rapen]
 Wacht! Er zit een steen aan bevestigd!

[een andere man die het briefje leest]
 Dat komt mooi uit! Nu kunnen we
de schoorsteenmantel repareren!

Heb je 'm door? Er is een lijvig boekwerk voor nodig om om de context en subjectiviteit te verduidelijken die Piraro met slechts 24 woorden en een enkel plaatje kenbaar heeft gemaakt (laten we tevens niet vergeten dat het ook gewoon grappig is).

SHIT HAPPENS, zegt een sticker op het achterklep van een mestwagen. MAGIC HAPPENS, verklaart een andere op een volkswagen busje met Duits nummerbord op weg naar een popfestival. Geen van beide statements is waar. CHOICE HAPPENS, daar gaat het om. Je moet het alleen even door hebben: weten hoe je de gebeurtenissen des levens naar je hand kan zetten. Het kiezen op zich is zinloos, mits je jezelf er in oefent.

Ik probeer hiermee niet te zeggen dat we allemaal 's ochtends de dag moeten beginnen met een vrolijkheidsmasker op te zetten, een blinddoek voor en oordopjes in te doen en om daarna grijnsend op weg te gaan, een wereld in die grotendeels met pijn en wanhoop gevuld is. Ik zou graag willen zien dat we wat meer afkerig werden van van het onvolledige en misleidende denkbeeld dat leed en het zich gepijnigd voelen een grotere waarde zou hebben dan plezier hebben en gelukkig zijn. Het is een rationale en een zintuigelijke manier van gelukzaligheid die ik voor ogen heb. Er is altijd het licht aan het eind van de tunnel. Er is een verschil tussen het kader zoals dat bepaalt is en het kader waarin jijzelf de dingen kunt bezien. Mijn aanzet is om dat te leren begrijpen.

Een voorbeeld. Het kader zoals dat bepaalt is, is het volgende: er staat een glas op tafel dat voor de helft gevuld is met, laten we zeggen, wijn. Met deze realiteit voor ogen vraag ik jou vervolgens: Is het glas half vol of half leeg? De stellen van de vraag is op zichzelf al een kader, een afgebakend iets waarbij het onmogelijk is een ander antwoord te geven dan 1 van de twee die reeds van te voren zijn bepaald. Als je antwoord dat het half leeg is, dan zal ik glimlachend zeggen dat je een pessimist bent. Als het antwoord "half vol" luidt, zal ik je fronsend aankijken en je een optimist noemen. Maar eigenlijk maakt het mij niets uit wat je antwoord is. Als je maar binnen de door mij afgebakende grenzen blijft.

Doe nu net alsof ik er niet ben, verbeeld je dat het glas de wereld is en je begrijpt enigszins hoe de meeste van ons door het leven gaan. Dingen gebeuren, we gaan bij onszelf ten rade welke emoties het bij ons oproept “ binnen de kaders die gevormd zijn door denkbeelden en krachten van buitenaf en voelen ons blij, droevig, kwaad. Wat dan ook. We geven het uit handen en het leven gaat gewoon verder.

Maar nu gaan we het kader zelf veranderen! De wereld/het leven stelt je een vraag of zadelt je op met een gebeurtenis. Half leeg of half vol? Je moet kiezen, lijkt het. Dit keer echter, besluit je je niet zo te laten inpalmen. Iemand die graag in alles het einde der tijden aangekondigd wil zien, zal opmerken dat het glas ooit eens zal breken.En gelijk heeft hij, maar ik denk dat er ook nog een andere zienswijze is die zinvoller is. Noem het de strijdkreet van de observerende opportunist: "Ga toch weg! Het glas is helemaal vol, 1 deel wijn en een ander deel met lucht!" Er is een nieuw kader dat door onszelf bepaalt is…

Wat ik zelf altijd interessant vind, is, na een ongelukkige gebeurtenis, de reacties erop in een chronologische volgorde te plaatsen. Ik ben hierin zover gegaan dat het inmiddels als vanzelfsprekend gaat. De regel die ik hierbij toepas is: iets goeds wordt meteen als zodanig herkend, maar dat wat op het eerste gezicht niet zo goed lijkt, wordt voor zeg zo'n vijf jaar opzij gezet. Als het na die tijd nog steeds niets goeds of zinvols heeft opgeleverd, dan pas ben ik uiteindelijk bereid het als iets slechts te accepteren.

Tot nog toe is dat nog nooit voorgekomen. Ergens in het glas dat voor de helft is gevuld met lucht kan ik mijn antwoorden vinden; met dat gevoel paraat, en met geduld en verbeeldingskracht, weet ik dat ik ooit eens datgene zal vinden waarmee ik verder kan. Steeds weer 's morgens of, als het zo uitkomt, ook op andere tijdstippen stel ik mijzelf een aantal vragen die mij eraan moeten herinneren dat ik kan kiezen.

Dit is niet bedoelt als een soort van disciplinaire oefening om de hersens te oefenen in het geven van de juiste antwoorden. Deze zijn immers elke dag weer anders. Welke nieuwe dingen kan ik vandaag verwachten? Wat interesseert me momenteel, kreatief gezien? Hoe kan ik er voor zorgen dat ik morgen beter af ben dan vandaag? Welke talenten, vaardigheden, kennis, contacten en andere bronnen moet ik aanboren of vinden? Hoe mooi is de wereld? Wie draagt mij een warm hart toe en (omgekeerd) en hoe kan ik ze daarvoor belonen? Dit zijn mijn 6 vragen op het briefje dat ik bevestigd aan een klinker door mijn eigen raamwerk gooi. Probeer het ook eens of bedenk zoiets voor jezelf. Maar wees kieskeurig en onthoud dat het antwoord meestal in de vraag besloten ligt

Ja toch…?